Pełno ich nigdzie.

Dyskusja „Podwójnie zapomniani…” to wydarzenie towarzyszące wystawie „Pełno ich nigdzie”, przygotowanej przez Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, prezentowanej w Olsztynie we współpracy z MOK Olsztyn.

Podczas spotkania, które odbędzie się 5 lipca w dawnej Zajezdni Trolejbusowej, chcielibyśmy poszerzyć kontekst patrzenia na dziedzictwo żydowskie w Polsce, przypominając, że w pojęciu tym zawiera się nie tylko pamięć o Żydach polskich, ale również dziedzictwo niemieckich Żydów na terenach, które po roku 1945 znalazły się w granicach Polski. Na ile ich dzieje i dorobek jest obecne w naszej, polskiej świadomości? Czy rzeczywiście stały lub stają się one elementem wspólnego dziedzictwa i kultury?

Podczas spotkania moderowanego przez historyka i edukatora Aleksandra Suhaka chcemy wspólnie przyjrzeć się przestrzeni kulturowej Warmii i Mazur, ale także Śląska czy Pomorza Zachodniego i przypomnieć „podwójnie zapomnianych”, czyli niemiecko-żydowskich mieszkańców tych ziem, których historia dobiegła kresu wraz z zakończeniem II wojny światowej. W spotkaniu weźmie udział Kornelia Kurowska z olsztyńskiej Fundacji Borussia, organizacji, która uratowała budynek dawnej Bet Tahary, pierwszy projekt słynnego niemieckiego architekta o żydowskich korzeniach Ericha Mendelsohna. W odrestaurowanym obiekcie, zwanym dziś Domem Mendelsohna, Borussia prowadzi niezależny ośrodek edukacji obywatelskiej, a w swoich działaniach edukacyjnych i kulturalnych przywraca pamięć o losach przedwojennych mieszkańcach miasta. O doświadczeniach odkrywania historii mrągowskich Żydów i śladów ich obecności w krajobrazie miasta opowie Magdalena Lewkowicz, nauczycielka historii, za swoje działania w środowisku lokalnym wyróżniona dwukrotnie prestiżową Nagrodą im. Ireny Sendlerowej „Za naprawianie świata”, laureatka ogólnopolskiego konkursu „Pamięć dla przeszłości”.

Wspólnie zastanowimy się, czy w naszym lokalnym kontekście udaje się zrealizować założenia borussiańskiej filozofii działania: czy jako dzisiejsi mieszkańcy Olsztyna, Mrągowa, Warmii i Mazur czujemy się współsukcesorami zastanego niemiecko-żydowskiego dziedzictwa, przejmując odpowiedzialność za jego ochronę i zachowanie, zarówno w sensie materialnym, jak i symbolicznym.

Dzięki współpracy MOK i Fundacji Borussia plenerowa wystawa „Pełno ich nigdzie”, prezentowana przy Tartaku Raphaelsohnów, uzupełniona zostanie o wątek lokalny: towarzyszyć jej będzie dodatkowy obiekt, przygotowany przez artystę i perfomera Adama Smo Smoczyńskiego z myślą o olsztyńskiej ekspozycji.

Wydarzenie jest współorganizowane przez Fundację Borussia.

Dyskusja jest częścią projektu „Pełno ich nigdzie…”, który powstał w 2017 roku we współpracy Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN w Warszawie z Norweskim Centrum Studiów nad Holokaustem i Mniejszościami w Oslo.

Zrealizowano dzięki wsparciu finansowemu z funduszy EOG i funduszy norweskich oraz budżetu krajowego.

Więcej o projekcie: https://polin.pl/pl/wystawa-pelno-ich-nigdzie